“Een kettingslot is niet nodig,” zegt de fietsverhuurder in het Engels, met een zwaar Iers accent, zonder enige twijfel in zijn stem. “Het is hier veilig genoeg.” Ik kijk hem wat verbaasd aan. Wat als we ergens een kop koffie willen drinken? “Zet de fietsen gewoon voor het raam neer. It will be grand.” Typisch Iers: maak je geen zorgen, alles komt goed.

 

“Typisch Iers: ‘It will be grand.’ Maak je geen zorgen, alles komt goed.”

Door niemandsland

Samen met mijn Ierse vriend Fergal rijd ik vandaag de Great Western Greenway, een fietspad over een voormalige spoorbaan van Westport naar Achill Island, het grootste eiland van Ierland, aan de westkust. Al snel verschijnen de imposante bergen van het graafschap Mayo aan de horizon. Moerassen en meren vormen een desolaat landschap, waar landerige schapen de enige passanten zijn.

In het charmante plaatsje Newport zitten we algauw aan de chowder (een stevige, romige vissoep) en daar is de fietsverhuurder ineens weer. “Hey Jessica, is everything okay?” Dat gebeurt vaker in Ierland: keer op keer kom je dezelfde persoon tegen, die zich altijd je naam lijkt te herinneren. De beste man heeft de fietsen vast voor de kroeg zien staan, en is meteen naar binnen geglipt.

Achter de bar is de uitbater in de vroege middag al de eerste pinten Guinness aan het tappen. Twee oudere mannen zijn diep in gesprek. Naast ons brandt de open haard, de geur van turf verspreidend. Zo fiets je eerst een uur lang door niemandsland, met een natuur die voor wow-momenten zorgt, en daarna zit je in een knusse Ierse pub, waar iedereen elkaar lijkt te kennen.

E-bikes in powerstand

De Great Western Greenway is vlak en met zijn 44 kilometer vrij kort. Toch is het prettig om e-bikes te hebben. Je weet namelijk nooit wat voor weer het in Ierland wordt. De tocht is met zonneschijn begonnen. Later steekt een krachtige wind op en komen donkergrijze wolken steeds dichterbij. We zetten de e-bikes in powerstand, op zoek naar een geschikte schuilplek. Nergens is een boom te bekennen.

Vanuit een nog niet afgebouwd vakantiehuis kijken we uiteindelijk naar een nattig heideveld, soms verkleurend door een lichtbundel, die door de wolkenmassa heen glipt. Een regenboog vormt zich. Even fantaseer ik hoe het zou zijn om hier te wonen: ver weg van alle drukte, geïsoleerd, in het verre westen van Ierland, waar sommige bewoners nog Iers-Gaelisch (de oorspronkelijke Keltische taal van het eiland) spreken.

Vijftien jaar geleden woonde ik met Fergal in Ierland, maar dan aan de oostkust, een uurtje met de auto van Dublin vandaan. Daar vind je ook een schitterend landschap, maar de Engelse invloed is er sterker aanwezig. Tijdens de Engelse kolonisatie verhuisden veel welgestelden naar Dublin. Het ruige westen, waar niet veel kon groeien, was minder interessant voor de bezetters. Daardoor bleef de Ierse cultuur, met onder meer de Oud-Ierse taal, daar meer intact.

Atlantische Kustroute

In Europa heb ik aardig wat fietspaden over oude spoorbanen afgelegd, maar de greenway bij Achill Island blijkt een van de mooiste. Hij ligt op de EuroVelo 1, de Atlantische Kustroute, van het netwerk van de European Cycling Federation (ECF). De EuroVelo 1 is van Rosslare Harbour (in het zuidoosten van Ierland) tot aan Cookstown (iets ten westen van Belfast, in Noord-Ierland) grotendeels bewegwijzerd, ruim 2400 kilometer.

Er wil al wel eens een bordje ontbreken, maar grosso modo volg je de Ierse kust, langs kliffen, baaien met zandstranden, kale kalksteenplateaus en gifgroene weilanden. Tussendoor volgen de idyllische dorpen elkaar op, maar je hebt ook bruisende steden als Cork en Galway. Het ene moment is het landschap dromerig, dan ruw en ruig. De hellingen kunnen venijnig steil zijn, maar met de e-bike is dat geen probleem. Even de ondersteuning wat hoger zetten, en je schiet omhoog, zonder er al te veel moeite voor te hoeven doen.

De accu opladen kan onderweg in een van de vele kroegen. Ieder dorp heeft zijn eigen pub, waar ’s avonds de muziekinstrumenten tevoorschijn komen. Neem McCarthy’s Bar in Dingle, een vissersplaatsje in het zuidwesten van Ierland: daar zitten de violisten hutjemutje bij elkaar. De toeschouwers tikken mee op het snelle ritme. In graafschap Kerry zijn polka’s en slides populair, deuntjes waar goed op valt de dansen. De stijl is per regio verschillend.

“De stamgasten in de pub tikken mee op het snelle ritme van de muziek.”

Maanlandschap en muurtjes

Grijze steenmassa’s, dan weer gifgroen gras: de contrasten maken het Ierse landschap zo aantrekkelijk. Op de fiets verandert de omgeving net zo snel als het weer. De kalkstenen kliffen van Moher in graafschap Clare strekken zich over een lengte van acht kilometer uit langs de Atlantische Oceaan. Hoe vaak je er ook komt, ze blijven overweldigend, vooral bij onstuimig weer, als nevelwolken voor een geheimzinnige sfeer zorgen. The Burren, net ten zuiden van Galway, doen aan een maanlandschap denken: een en al rots.

Niet veel later slingert de weg alweer door speelse weilanden met muurtjes, aangelegd door boeren, die de stenen van het land opraapten en ze opstapelden. Met zeewier en mest lukte het uiteindelijk toch om hier iets te laten groeien; gras voor de schapen, geliefd om hun wol en – laten we eerlijk zijn – vlees. Biologischer kan haast niet. Kilometerslang is het asfalt leeg, tot ineens drie zwartkoppige schapen opduiken, niet van plan in beweging te komen.

Elke keer doet het me grinniken. De koppige schapen, die zo nodig moeten bewijzen dat de weg van hen is en niet van een paar toeristen op een fiets. Heel soms kan het overigens druk zijn op de kustroute: dicht bij de steden, waar de straten te smal zijn voor het vele verkeer. Ook dan biedt een e-bike voordelen. Even versnellen en je bent zo weg van de ellende. Op kruispunten is het minder vermoeiend om na het stoppen weer van start te kunnen gaan.

Go with the flow

Een landschap vormt de mens. De Ieren zijn losjes, relaxt, soms een tikje onstuimig, zoals de watervallen en beekjes die op veel plekken stromen. Hun motto: go with the flow – ga mee met de stroming. Stop ik ergens voor een kopje koffie, dan zorgt het zangerige Engels meteen voor een glimlach. “How are you?” – “Grand.” – “It’s a lovely day, isn’t it?“

Ik kom graag in Ierland om een tandje terug te schakelen. Hier is er maar één dirigent: het weer. Rijd je vanaf de Great Western Greenway nog een extra rondje over Achill Island (weer een kwestie van fietsbordjes volgen), dan rijd je letterlijk door een filmdecor: The Banshees of Inisherin, dat begin dit jaar drie Golden Globes in de wacht sleepte, is hier opgenomen.

Langs een onstuimige kustlijn, waar de golven wild tegen het kalksteen slaan, fietsen we naar Keem Beach, in het westelijke puntje. Wit zand, een turquoise zee, omringd door groene bergen: het zou zomaar een tropisch eiland kunnen zijn, maar het water is ijskoud. Naast het strand staat een eenzaam huisje, dat in de film de woning was van personage Colm Doherty.

“Je volgt de Ierse kust, langs kliffen, baaien, kale kalksteenplateaus en gifgroene weilanden.”

Fietsslot

“Wat is het ineens druk,” klinkt Fergal ietwat bedroefd. Zijn favoriete plekje in Ierland is te bekend geworden. Een paar uur later, als de zee iets wordt opgelicht door de maan, hebben we het strand voor onszelf. Fiets je na Achill Island verder langs de westkust van Ierland naar het noorden, dan kom je langs Ben Bulben, een tafelberg, veelvuldig beschreven door de dichter William Butler Yeats. Kunstenaars vinden in Ierland inspiratie te over.

In het uiterste noorden ligt graafschap Donegal, met Slieve League, de hoogste kliffen van Europa. Ook daar is het fijn dat je motor je een zetje in de rug geeft. En dat kettingslot? Toch maar gebruiken, zou ik zeggen, ondanks de geruststelling van die fietsverhuurder. Toen ik in Ierland woonde, werd mijn fiets eens gestolen bij de kroeg, door een dronken vriend nota bene. “It’ll be grand,” zei Fergal, en ja hoor: de vriend betaalde later netjes de aanschafprijs.

Voor meer verhalen, check het YouTube-kanaal @fietsvlogger van Jessica de Korte.