Fietsen associëren we met ontspannen. Maar ook bij fietsen kan pech om de hoek komen kijken. Gelukkig bestaan er tegenwoordig uitgebreide fietsverzekeringen die een uitstekende pechbijstand aanbieden. We delen graag enkele tips en tricks om pech een stapje voor te blijven. Voorkomen is altijd beter dan genezen, nietwaar?
De grootste stressfactor voor de fietser is wellicht de lekke band. Of je nu een abrupte klapband hebt of een langzame ‘leegloper’, een lekke band stuurt je fietsrit compleet in de war. Als je op jezelf bent aangewezen is het sowieso handig om een reparatiesetje inclusief bandenlichters bij de hand te hebben. Voeg daar een reservebinnenband en een minifietspomp aan toe en je bent onderweg al voor een stuk gewapend.
Ook als je erin slaagt de band te herstellen, zul je met een klein pompje de band zelden op de aanbevolen druk krijgen. Maar met deze noodoplossing kan je wel weer even voorzichtig aan verder. Een binnenband verwisselen is lastig, zeker bij het achterwiel. Beheers je de kunst van het banden vervangen niet, vraag in de vakhandel dan naar de ‘worstband’. Dat is een worstwormige noodbinnenband die onderweg eenvoudig te monteren is.
Lekbescherming
De meest interessante vraag is natuurlijk: hoe kan je een lekke band – in de mate van het mogelijke –voorkomen? Als je een regelmatige of intensieve fietser bent, doe je er verstandig aan om te kiezen voor kwaliteitsvolle buitenbanden met een stevige antileklaag. Of opteer voor een tubeless band in combinatie met een (latex) afdichtingsmiddel. Zo’n middel, sealant of ‘slime’ genoemd, beschermt fietsbanden preventief tegen lekken. Het dicht kleine gaatjes tot ongeveer drie millimeter nog voor de band leegloopt. Belangrijk is dat je die vloeistof regelmatig vervangt – om de 3 tot 6 maanden.
Banden op de juiste spanning
Dat brengt ons bij een essentieel punt dat veel mensen over het hoofd zien: de bandenspanning of -druk. Is je bandendruk te laag, dan zul je sneller lekrijden. Ook kunnen er scheuren in de band ontstaan, de zogenaamde snakebites. Te lage druk maakt het fietsen ook zwaarder en veroorzaakt meer slijtage op het loopvlak. Ga je echter de bandendruk te fel opvoeren, riskeer je dat scherpe voorwerpen door het loopvlak heen dringen.
Op de zijkant van de buitenband staat de aanbevolen bandenspanning vermeld. Houd je hieraan! Voor e-bikes en stadsfietsen ligt die spanning meestal tussen de 3,5 en 4,5 bar. Voor racefietsen en mountainbikes gelden andere normen. Bij tubeless banden kan je meestal met een lagere druk rijden.
Preventieve controle
Controleer je bandendruk regelmatig, bij voorkeur met behulp van een fietspomp met drukmeter. Voer ook af en toe een controle uit op de buitenband. Verwijder scherpe voorwerpen die zich vastgezet hebben in het loopvlak, zoals stukjes glas en grint. Wanneer het profiel van je loopvlak versleten is is of de band scheurtjes of bulten gaat vertonen, is die aan vervanging toe. Kijk ook na of de velg geen deuken of andere beschadigingen vertoont.
Eens je bent vertrokken let je best niet alleen de verkeerssituatie, maar houd je ook met een half oog het wegdek in de gaten. Putten en vuil kun je op die manier tijdig omzeilen. Vermijd ook goten en wegranden, want daar hoopt het vuil zich op. Pas desnoods je rijstijl en snelheid aan.
Problemen met de aandrijving voorkomen
Naast je banden kan ook de aandrijving van je fiets voor problemen zorgen. Ook die kun je preventief nakijken en behandelen om pech te voorkomen. We beginnen met de riemaandrijving, die het minste onderhoud vereist. De uitlijning, spanning en netheid van de riem zijn cruciaal. Als een van deze factoren niet in orde is, kan dat leiden tot grotere slijtage, in het slechtste geval met pech tot gevolg. Reinig de riem regelmatig met een zachte borstel en water. Gebruik geen vetten of olieachtige producten. Een speciaal voor deze riemen ontwikkelde spray mag je wel gebruiken.
Kettingaandrijving, zeker met een versnellingsapparaat en kettingkast, vraagt een intensiever onderhoud. Ook hier is de spanning en netheid van de ketting zeer belangrijk. Kettingen rekken na verloop van tijd uit, zeker bij e-bikes. Wanneer ze te slap gaan hangen zal het versnellingsapparaat niet goed meer functioneren, en kan de ketting over de vertandingen springen en mogelijk eraf lopen. Regelmatige controle is dus aangewezen. Gebruik voor het reinigen een pluisvrije doek om het meeste vuil weg te wrijven. Maak daarna de ketting proper met een borstel en ontvetter – gebruik geen agressief afwasmiddel, remmenreiniger of speciale kettingontvetter. Spoel eventueel de ketting na met water en wrijf hem droog met een pluisvrije doek. Vervolgen kun je de ketting lichtjes inoliën met kettingolie – geen WD40. Te veel olie trekt vuil aan, dus wees er zuinig mee. Op die manier kan de aandrijving weer een hele tijd mee.
Je batterij in optimale conditie
Als je een e-bike hebt, is het extra belangrijk om ook de batterij aandacht te geven. Bewaar de batterij niet bij extreme temperaturen – lager dan 10 °C of hoger dan 30 °C. Stal je je fiets in een vochtige omgeving, haal de batterij dan uit de fiets. Is je batterij bijna leeg? Onmiddellijk bijladen tot minstens halve lading is het devies! En als je je stalen ros langere tijd niet gebruikt, haal je best de batterij uit de fiets. Bewaar ze op ongeveer halve lading. Zo hou je de ‘brandstof’ van jouw e-bike in optimale conditie.
Jaarlijks onderhoud
Ben je een complete leek in fietstechniek, laat je dan zeker adviseren door een vakhandelaar. Vertel zo duidelijk en volledig mogelijk over het gebruik van jouw fiets. Dankzij hun expertise kunnen zij je gericht adviseren over hoe je je fiets en essentiële accessoires het beste reinigt, welke producten je het best gebruikt en welk basisonderhoud je zelf kunt uitvoeren. Daarnaast is minimaal een jaarlijks onderhoud bij de fietshersteller geen overbodige luxe. Alle kritieke punten van jouw fiets worden dan nagekeken, hersteld of bijgesteld. Zo heb je al heel wat voorzorgen genomen om pech te voorkomen en ga je met een gerust gemoed op weg!