Houd je e-bike in topconditie
Wil je aan eender welke fiets lang rijplezier beleven, dan dien je er goed zorg voor te dragen. Dat geldt evenzeer voor een peperdure racefiets en het kinderfietsje van je zoon of je dochter, als voor je elektrische fiets.
Dat een elektrische fiets grondig verschilt van een gewone fiets, is een open deur intrappen. Zijn er zaken die je inzake onderhoud zelf aan je elektrische fiets kunt uitvoeren? We vragen aan Quincy Vens, technicus bij Van Eyck Sport in Erpe-Mere, waar je sowieso beter afblijft.
Beter afblijven
Bij wie het wielerwereldje al wat langer volgt, klinkt de naam Quincy Vens misschien niet onbekend in de oren. Quincy heeft er een hele loopbaan als profrenner opzitten. Zowel in het veld en op de weg als met de mountainbike trok Quincy zich behoorlijk uit de slag. Toen mountainbiker Filip Meirhaeghe zijn comeback maakte, was Quincy zijn jonge ploegmaat. “Ik was al heel vroeg obsessief met mijn materiaal bezig. Het moest steeds perfect in orde zijn. Zo ben ik geleidelijk in het vak van bike mechanic gerold.”
Op onze vraag wat je als particulier allemaal zelf aan je elektrische fiets mag doen, is het antwoord van Quincy kort en duidelijk: zo weinig mogelijk. Dat vraagt om enige duiding. “Het onderhoud dat je als particulier zelf kunt doen, is eigenlijk perfect vergelijkbaar met wat je aan een normale fiets doet: je fiets proper houden, regelmatig de ketting smeren en de bandendruk controleren.”
Wat dat proper houden betreft, raadt Quincy aan om de fiets, zoals elke fiets eigenlijk, af te wassen, liefst met warm water. “Dat kleine verschil heeft toch vaak een serieuze impact op de levensduur van je fiets en op de corrosie ervan. Gebruik geen hogedrukreiniger of krachtige waterstralen; dat is nergens voor nodig. Op zich stelt een elektrische fiets niet veel specifieke eisen die anders zijn dan bij een gewone fiets.”
Geen risico’s nemen
Heb je met je e-bike in de regen gereden, dan kun je de bedieningsunit best verwijderen en die laten drogen. Verder is het raadzaam ook de batterij en de contactpunten, zowel van batterij als van de bedieningsunit, te verwijderen, te laten drogen en proper te maken. Eventueel zou je er een beetje speciaal vet voor contactpunten aan kunnen doen. Als alles goed droog is, kun je de batterij en de bedieningsunit weer monteren en in werking stellen.
“Motoren zitten zodanig goed beschermd en geïntegreerd in het frame, dat je daar niets aan kunt of zelfs mag doen,” waarschuwt Quincy. “Probeer de motor van je elektrische fiets niet te openen! Denk niet bijvoorbeeld snel even zelf de lagers te vervangen. Wanneer je schade toebrengt, is de kans groot dat je garantie vervalt.” Laat die aanpassingen door een erkende dealer doen; dan loop je dat risico niet.
Vaak wordt immers de hele motor gewoon gedemonteerd en naar de fabrikant opgestuurd. “Meestal krijgen wij een nieuwe motor terug, die we dan monteren. Het zou toch te gek zijn dat je zelf begint te knutselen, terwijl je via je dealer een nieuwe motor kunt krijgen. Ook de kabels zijn zo mooi in het frame geïntegreerd, dat je er beter niet zelf aan prutst. Ik kreeg eens iemand over de vloer die twee gaten in zijn frame had geboord voor een bidonhouder, en daarbij batterij en bekabeling had beschadigd. Niet gunstig voor de garantie…”
Langere levensduur
Het belangrijkste qua onderhoud is eigenlijk de batterij. Die neemt elk jaar in capaciteit een beetje af, maar als je er goed zorg voor draagt, gaat ze heel lang mee. Hoe houd je je batterij in topconditie? Quincy Vens: ” Staat je fiets in de winter buiten, neem de batterij dan van de fiets en leg ze binnen. Vriestemperaturen zijn niet ideaal voor een batterij. Een temperatuur van tussen tien en vijftien graden is ideaal.”
Als je de fiets om welke reden ook langere tijd niet gebruikt, haal je de batterij best van de fiets om ze om de twee maanden een halfuurtje op te laden. “Zo schud je je batterij als het ware even wakker,” licht Quincy toe. “Je hoeft niet per se met de e-bike te gaan fietsen, want je motor heeft dat niet nodig, enkel je batterij wel.”
Moet ik me dan geen zorgen maken over verlies aan laadcycli van de batterij? “Laadbeurten worden verwerkt in percentages. Gemiddeld is je batterij goed voor zo’n duizend volledige laadbeurten. Stel dat je batterij voor 60% leeg is, dan betekent dat een laadbeurt van 0,6. Dat is dus geen volledige laadbeurt. Veel mensen denken dat elke keer dat ze de batterij in het stopcontact steken, meetelt als een volle laadbeurt, maar dat is dus niet zo.”
Kan ik een onderhoudscontract afsluiten?
“Wij werken tegenwoordig vaak met leasingcontracten,” legt technicus Quincy Vens uit. “Een onderhoudscontract is dan standaard inbegrepen. Nazicht, kabels, binnenbanden, remblokjes… het zit er is allemaal in. Een grote onderhoudsbeurt en het vervangen van slijtageonderdelen is afhankelijk van het type contract. Bij elke verkoop van een fiets krijg je na twee maanden een gratis klein onderhoud. Dan kijk ik de fiets na, regel versnellingen, doe een update. Vaak zal ik dat na zes maanden nog eens herhalen: een beetje extra service kan nooit kwaad. Achteraf moet je je fiets eigenlijk minstens één keer per jaar laten nakijken en al dan niet een update laten installeren. Veel mensen zijn terughoudend wat het onderhoud van een elektrische fiets betreft, maar eigenlijk stelt het niet zo veel voor. Je hoeft er amper iets aan te doen; zelf aan de batterij of de motor gaan prutsen is wel helemaal uit den boze.”
Wat houdt een onderhoudsbeurt concreet in?
“Eerst doe ik een update tussen motor, batterij en bedieningsunit,” verklaart Quincy Vens. “Ik sluit de fiets aan op de computer en de software leest alle gegevens uit; tegelijk wordt de software geüpdatet. Dat inpluggen en updaten kun je als particulier niet zelf doen. Voorts moet ik af en toe lagers vervangen of de tandwielen wat smeren. Aan de motor moet ik bijna nooit iets doen. Belangrijk: met oog op de garantie bestel ik altijd originele stukken bij de fabrikant. We krijgen overigens ook specifieke opleidingen bij de fabrikant.”
Het overige is standaardslijtage die je ook op een gewone fiets hebt. Quincy kijkt de kabels van de versnellingen na, en spant ze eventueel opnieuw aan of vervangt ze. De ketting van een e-bike vraagt wat meer aandacht. “Zeker op een fiets met een middenmotor verslijt die sneller, afhankelijk van hoeveel ondersteuning je gebruikt. Met een gewone fiets doe je zo’n 4000 km met een ketting en een cassette; bij een e-bike moet je de ketting toch al na 2500 kilometer in de gaten houden. Specifieke kettingen voor e-bikes zijn wel wat steviger, maar toch. Slijtage aan remblokken- en schijven is zoals bij een gewone fiets, al zijn de schijven veelal wat groter, omdat je nogal wat extra gewicht moet afremmen.”